پایان نامه رشته حسابداری درباره مدیریت سود و کیفیت اقلام تعهدی اختیاری

عنوان کامل پایان نامه :

 تاثیر سیاست‌های تقسیم سود و سودآوری و ارزش شرکت بر کیفیت اقلام تعهدی اختیاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار

قسمتی از متن پایان نامه :

۲-۱۷.   ابزارهای اندازه ­گیری مدیریت سود

همانطور که در مطالب پیشین ابزار مدیریت سود مورد تصریح قرار گرفت، بهره گیری از اقلام تعهدی بصورت تمرکز از طریق اقلام تعهدی اختیاری به شکل گسترده­ای از سوی مدیران مورد توجه و بهره گیری می باشد از این رو اقلام تعهدی ابزار مناسبی برای مدیریت سود به شمار می طریقه.

اقلام تعهدی[1]

در سیستم حسابداری تعهدی، سود حسابداری متشکل از دو بخش؛ نقدی و تعهدی می باشد که با در نظر داشتن اجزاء سود خالص طبق فرمول­های زیر(اسکات 2012: 427)؛

ملاحظه می گردد سود خالص از مجموع جریان­های نقدی حاصل از فعالیت­های عملیاتی و خالص اقلام تعهدی که خود متشکل از دو بخش اختیاری و غیر اختیاری می باشد،حاصل می­گردد. در یک جابه جایی ساده از فرمول بالا می­توان خالص اقلام تعهدی را از تفاوت سود خالص و جریان­های نقدی حاصل از فعالیت­های عملیاتی بدست آورد که در ادبیات تحقیقی مدیریت سود(هیلی  1985: 86) ؛ اقلام تعهدی عبارت از تفاوت سود خالص گزارش شده و جریان­های نقدی حاصل از فعالیت­های عملیاتی می باشد.که شامل هزینه استهلاک، تغییرات در داریی­ها و بدهی­های جاری به غیر از وجه نقد (از قبیل حسابهای دریافتنی، موجودی کالا و حسابهای پرداختنی) می باشد(چالاکی و  یوسفی 1391: 10).

اقلام تعهدی غیر اختیاری[3]

اقلام تعهدی غیر اختیاری، شامل اقلام تعهدی هستند که از معاملات انجام شده در دوره جاری به وجود آمده­ و طبق سطح عملکرد، استراتژی فعالیت شرکت، مرسومات صنعتی[4]، رخدادهای اقتصادی کلان، و سایر عامل­های اقتصادی برای شرکتها نرمال محسوب می شوند(رُونِن و یاری  2008: 381). یعنی آن دسته از اقلام تعهدی که طی عملیات عادی شرکت ایجاد می­شوند، و در شرایط عادی بر اساس اطلاعات قابل دسترس سرمایه­گذاران برآورد می­گردد اقلام تعهدی غیر اختیاری نامیده می­گردد(نیکومرام و همکاران 1388: 5).

اقلام تعهدی اختیاری[5]

اقلام تعهدی اختیاری، شامل اقلام تعهدی هستند که طی یک فرآیند غیرعادی ناشی از تحریفات و دستکاری­های مدیریت(از معاملات انجام شده یا نحوه اقدام در انتخاب از روش­های حسابداری[6] (رُونِن و یاری  2008: 381)، به مقصود مدیریت سود ایجاد می­شوند و به عنوان معیاری برای اندازه­گیری مدیریت سود شرکتها محسوب می­شوند، و مقدار این رقم از طریق تفاضل بین کل اقلام تعهدی و اقلام تعهدی غیراختیاری برآورد شده، بدست می­آید.

کیفیت اقلام تعهدی:

همانطور که تصریح گردید اقلام تعهدی اختیاری به عنوان  اصلی ترین ابزار مدیریت به مقصود مدیریت سود به شمار می رود که طی این تاکید پژوهشگران مقدار این اقلام را به عنوان  شاخص اصلی  در جهت اندازه گیری و تعیین کیفیت سود و همچنین کیفیت اقلام تعهدی بهره گیری می کنند. البته به این مفهوم که هر چقدر اندازه این اقلام کمتر باشد کیفیت اقلام تعهدی بالاتر می باشد و بطور بالعکس هر چقدر اندازه این رقم بالا باشد کیفیت اقلام تعهدی در سطح پایین تری قلمداد می گردد. که به مفهومی سودی مطلوبتر می باشد که به وجه نقد نزدیکتر باشد و هر چه زمان بین شناسایی درآمد و دریافت وجه نقد آن فاصله بیشتری وجود داشته باشد، سود از کیفیت پایین­تری برخوردار می باشد(اعتمادی و همکاران 1391: 104)

[1] Accruals

[2] فرمول فوق مطابق با استانداردهای بین المللی می باشد که در آن، صورت جریان وجوه در در سه طبقه تهیه می­گردد. لذا لازم به تاکید می باشد، در ایران صورت جریان وجوه نقد در 5 طبقه تهیه می­گردد تفاوت­هایی در اختصاص اقلام ورودی و خروجی در بین طبقات نسبت به نوع سه طبقه ای مرسوم در استانداردهای بین المللی هست، لذا اندازه اقلام تعهدی با در نظر داشتن این تفاوتها (در ایران) از طریق فرمول زیر محاسبه می­گردد¬(خلیفه­ سلطانی و همکاران 1389: 66)؛ خالص اقلام تعهدی= سود قبل از اقلام غیر مترقبه و عملیات مستمر ±( جریان­های نقدی عملیاتی طبق صورت جریان وجوه نقد+سود سهام پرداخت شده+جریان­های نقدی مرتبط با بازده سرمایه­گذاری­ها و سود پرداختنی بابت تامین مالی_جریان­های نقدی مرتبط به مالیات).

[3] Non-Discretionary Accruals) Another term is “Normal Accruals”(

[4] Industry Conventions

[5] Discretionary Accruals) Another term is “Abnormal Accruals”(

[6] Accounting Treatments Chosen

سوالات یا اهداف پایان نامه :

 سوالات پژوهش:

– آیا ارزش بازار شرکت‌ها(مبتنی بر نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام) تاثیر معنی‌داری برکیفیت اقلام تعهدی اختیاری  دارد؟

– آیا اندازه عملکرد یا سودآوری شرکت‌ها(مبتنی بر نسبت بازدهی ارزش ویژه)تاثیر معنی‌داری برکیفیت اقلام تعهدی اختیاری  دارد؟

-آیا سیاست تقسیم(توزیع) سود شرکت‌ها(مبتنی بر نسبت سود تقسیمی) تاثیر معنی‌داری برکیفیت اقلام تعهدی اختیاری  دارد؟

مطالعه تاثیر سیاست‌های تقسیم سود و سودآوری و ارزش شرکت بر کیفیت اقلام تعهدی اختیاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار